ئۇيغۇر مىللىي ھەركىتىنىڭ رەھبىرى، رابىيە قادىر خانىم مۇھىم ئىشى تۈپەيلىدىن ياپونىيىدىكى زىيارىتىنى ئاخىرلاشتۇرماستىن ئامېرىكىغا قايتىشقا مەجبۇر قالغان. ئۇنىڭ ياپونىيىدە ئېلىپ بارماقچى بولغان پائالىيىتىنى يولدىشى سىدىقھاجى روزى ئەپەندى داۋام قىلدۇرماقتا.
ﻣﯘﺧﺒﯩﺮﯨﻤﯩﺰ ﺋﻪﺭﻛﯩﻦ ﺗﺎﺭﯨﻢ
2009.07.30

Rabiye-xanim-yapon-nutuq-1000-anglighuchi-305.jpgﺳﯜﺭﻩﺕ، ﺭﺍﺑﯩﻴﻪ ﺧﺎﻧﯩﻤﻨﯩﯔ 30 – ﺋﯩﻴﯘﻝ ﻛﯜﻧﻰ ﻳﺎﭘﻮﻧﯩﻴﻪ ﺳﯩﻴﺎﺳﻪﺕ ﺋﯩﻨﯩﺴﺘﯩﺘﯘﺗﯩﺪﺍ ﻳﺎﭘﻮﻥ ﺋﺎﻣﻤﯩﺴﯩﻐﺎ ﺳﯩﻦ – ﺋﺎﻟﻐﯘ ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ ﺳﯚﺯﻟﻪﯞﺍﺗﻘﺎﻥ ﻳﯩﻐﯩﻦ ﺯﺍﻟﯩﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮ ﻛﯚﺭﯛﻧﯜﺵ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﺑﯘ ﺳﯩﻦ – ﺋﺎﻟﻐﯘ ﺑﯩﺮ ﻛﯜﻥ ﺑﯘﺭﯗﻥ ﺭﺍﺑﯩﻴﻪ ﺧﺎﻧﯩﻢ ﻳﺎﭘﻮﻧﺪﯨﻦ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩﺶ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪﺍ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎﻥ.
30 – ئىيۇل كۈنى ئالدى بىلەن دالاي لامانىڭ ياپونىيىدىكى ئالاھىدە ۋەكىلى پىما گارپۇ ئەپەندى بىلەن ئۇچراشقان سىدىقھاجى روزى ئەپەندى چۈشتىن كېيىن توكيودىكى چوڭ بىر زالدا 1000 دىن ئارتۇق ئامما ۋە مۇخبىرلارنىڭ سوئالىغا جاۋاب بەرگەن. ئۇلارنىڭ سوئالىغا جاۋاب بېرىشتىن بۇرۇن رابىيە قادىر خانىم ئامېرىكىغا قايتىشتىن بۇرۇن سىنالغۇغا ئېلىپ قالدۇرغان نۇتقى قويۇپ بېرىلگەن. رابىيە قادىر خانىم بۇ نۇتقىدا ئاساسلىقى 5 – ئىيۇل ئۈرۈمچى ۋەقەسى ھەققىدە توختالغان.

خىتاي ھۆكۈمىتى رابىيە قادىر خانىمنىڭ بۇ قېتىمقى ياپونىيە زىيارىتىنى توسۇش ئۈچۈن خىتاينىڭ توكيودا تۇرۇشلۇق ئەلچىلىكى ئارقىلىق ئۇنى ئەيىبلەيدىغان د ۋ د پىلاستىنكىسى ئىشلەپ تارقاتقان. بۇ پىلاستىنكىدا ئۇيغۇرلارنىڭ خىتاي كوممۇنىست پارتىيىسىنىڭ رەھبەرلىكىدە بەختلىك ياشاۋاتقانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلگەن.

ئەمما مۇتەخەسسىسلەرنىڭ ئېيتىشىچە بۇ د ۋ د پىلاسىنكىسى كىشىنى ئىشەندۈرەلمەيدىكەن. دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى رەئىسى رابىيە قادىر خانىمنىڭ ياپونىيە زىيارىتى جەريانىدا يەنە نېمىلەر بولدى؟ خىتاي ھۆكۈمىتى بۇ زىيارەتنى توسۇش ئۈچۈن نېمىلەرنى قىلدى؟ ياپونىيە كاگوشىما ئۇنىۋېرسىتېتى ئوقۇتقۇچىسى در. ھاجى قۇتلۇق قادىرى ئەپەندى بۇ ھەقتە توختالدى.

يۇقىرىدىكى ئاۋاز ئۇلىنىشىدىن، بۇ ھەقتىكى مەلۇماتىمىزنىڭ تەپسىلاتىنى ئاڭلايسىلەر.